2020-02-11

Անսպասելի գերշահույթ

Ռոբերտ Անդերսոն (թարգմանությունը “Free Market Economics” գրքից)

 

Ազատ շուկայական տնտեսական համակարգի բոլոր դրսեւորումների շարքում ամենաշատ հակասականությամբ շղարշված է անհատի կողմից շահույթ գոյացնելու գործում շուկայի կատարած դերը։ Շահույթ ստանալու մասին ցանկացած քննարկման շուրջ ասես խտանում է ներողամտություն հայցելու մի մթնոլորտ, եւ սա՝ նույնիսկ այն մարդկանց շրջանում, որոնք ընդհանրապես գովաբանում են շուկայական հասարակությունը։

 

Ընկերությունները կարծես պարտավորված զգան արդարանալու եւ պաշտպանելու հերթական ֆինանսական հաշվետվությունները՝ շահույթի յուրաքանչյուր աճին հակադրելով նախորդող փուլերի վնասը եւ «անբավարար» շահույթը։ Շահույթի համեմատական փոքրությունը ցուցադրվում է ներդրված կապիտալի, տարեկան վաճառքի ծավալների եւ ընդհանուր աշխատավարձերի զուգահեռ վկայակոչմամբ։ Հանրային կապերի վարչությունները, մտահոգ, ահաբեկված դողում են զեկուցվող ընդհանուր հաջողության ցուցանիշներից եւ զինվում սպասվող անխուսափելի հարձակումներին ընդառաջ։

 

Վերջիններիս մեջ ամենից սարսափելին արագ եւ անսպասելի գերշահույթ քաղելու մեղադրանքն է։ Եթե «նորմալ» շահույթն ինչ-որ կերպ դեռ հանդուրժելի է հասարակության կողմից, ապա այսպես կոչված «նորմալությունից» բարձր ցանկացած պատկեր անխտիր ենթարկվում է չարաշահման մեղադրանքով հանրային պարսավանքի։ Արդյունքում նուրբ խորամանկությամբ եզրակացվում է, որ անսպասելի գերշահույթը գոյանում է ուրիշի վնասի հաշվին։ Եւ եթե հանրությունը կարող է մատների արանքով նայել թեթեւ անարդարություններին, մեծ շահույթներ նա պարզապես չի հանդուրժում։

 

Շահույթի դեմ զանգվածային հարձակումն այն հավատի արտացոլումն է, ըստ որի՝ շահույթն ավելորդություն է, ինչի վերացումը կհանգեցնի մարդկային բարօրության աճի, որ շահույթը ձեռք է բերվում այլոց գրպանի հաշվին՝ «անաշխատ» եւ «անարդար»։ Շահույթի գաղափարին ներհակ այս մտածողությունը բխում է նրանից, որ մարդիկ չեն հասկանում շահույթի ճշմարիտ էությունն ու աղբյուրը, շահույթի եւ վնասի միջեւ գոյություն ունեցող համապարփակ փոխհարաբերությունը եւ հիմնարար կարեւորությունը շուկայական համակարգի գործառնության հարցում։ Մարդիկ չեն հասկանում, որ շահույթի, անգամ չափից մեծ կամ անսպասելի գերշահույթ կոչվածի դեմ գրոհը նշանակում է հարձակում ինքնին շուկայական համակարգի վրա։

 

Ազատ շուկայական գնագոյացման համակարգում շահույթը ցույց է տալիս, թե ո՛ր արտադրողներն են լավագույնս բավարարել սպառողների ցանկությունները։ Այն ի հայտ է գալիս սպառողի պահանջները կանխատեսելու եւ դրանց ծառայելու գործում ամենից հաջողակ արտադրողների կողմից նախօրոք ձեռնարկված քայլերի արդյունքում։ Շահույթը ցույց է տալիս, թե արտադրողն անցյալում որքան լավ է շահագործել սուղ ռեսուրսներն ի սպաս սպառողների կարիքների։ Շահույթը փորձառության ցուցիչն է, գոհացուցիչ ծառայության մատուցման համար շնորհված պարգեւատրությունը։ Շահույթի ձեռքբերումը, սակայն, նույն բանը չէ, ինչ գրանցված շահույթի հանրագումարը, այսինքն՝ նախկինում ստացված շահույթը նվազագույն իսկ հստակությամբ չի ուղենշում ապագա արտադրողական գործունեությունը, թեեւ անցյալում վաստակած լինելու փաստը կարող է որոշակի հույս ներշնչել ապագա շահույթի առումով։ Եւ միեւնույն է, արտադրության որոշակի ոլորտում նախկին շահութաբեր գործունեությունը ոչինչ չի երաշխավորում ապագայի առումով, եւ անցյալի շահութաբեր գործունեության նմանակման փորձերը հանգեցրել են բազում ծրագրերի ձախողման։

 

Շահույթ գոյացնելու հնարավորությունը բխում է ժամանակի ընթացքում սպառողների արժեքների փոփոխությունից եւ գների վրա դրանց արտացոլումից։ Շահույթ է ձեռք բերում նա, ով ճշտիվ կանխատեսում է շուկայական գներում արտացոլվող արժեքների զարգացման միտումները եւ ըստ այդմ քայլեր ձեռնարկում։

 

Հարմարվելով փոփոխություններին

Եթե մարդն ամենագետ լիներ կամ նրա արժեքներն անփոփոխ մնային, շահույթի եւ վնասի հասկացություն գոյություն չէր ունենա։ Սակայն սխալականությունն ու փոփոխությունը մարդկային կյանքի մի մասն են եւ անհրաժեշտաբար ազդում են մարդու տնտեսական վարքի վրա։

 

Այսօրվա շուկայական գները սպառողների երեկվա արժեքների եւ դրանց ծնած արտադրության արդյունքն են։ Այդպես ձեւավորված գները, սակայն, կարող են լինել կամ շատ թանկ կամ շատ էժան՝ համեմատած վաղվա շուկայական պայմանների հետ, որոնց մասին կարելի է կանխավ իմանալ՝ միայն ապագան իմանալով, ինչն անհնարին է։

 

Անդուհանդերձ, շահույթ հետապնդողը պետք է փորձի անել անհնարինը։ Ապագայի անորոշությունը մարդկային գործունեության շարժիչն է, եւ որքան էլ ապագա գներն անորոշ լինեն, դա չի կարող ետ պահել պոտենցիալ շահույթ հետապնդողին գործնական քայլերից։ Շահույթի հնարավորությունն է, որ ձեռներեցին օժտում է արտադրելու շահագրգռվածությամբ եւ խթանով։ Նա առանձնացնում է այդ պահին շուկայում եղած այն ռեսուրսները, որոնք իր կարծիքով վաղը կունենան ավելի բարձր շուկայական արժեք։ Եթե սպառողների ապագա արժեւորման մասին նրա կանխատեսումը ճիշտ լինի, կգոյանա շահույթ, որի մեծությունը կախված կլինի ապագա շուկայական գների փոփոխության չափից եւ կանխատեսման հետքերով գործնական քայլերի դիմելու՝ ձեռներեցի վճռականությունից։

 

Երբ գների աճը մեծ է, առնչակից ռեսուրսների սեփականատերը մեծ շահույթ է ստանում։ Այսպիսի զարգացումներն «ավելորդ», «անհարկի» կամ «քամու բերած» գերշահույթ որակելը մեծապես ապակողմնորոշիչ է։ Այն, որ մարդը չի կանխատեսել գների փոփոխության ճշգրիտ չափը, մեզ հիմք չի տալիս զրկելու ռեսուրսների սեփականատիրոջը վաստակի իր իրավունքից։

 

Անսպասելի գերշահույթի հասկացությունն ընդամենը նկատել է տալիս, որ մեծ օգուտներ կարող են գոյանալ սպառողների արժեւորումներում տեղի ունեցող կտրուկ եւ նշանակալի փոփոխություններից եւ շուկայական գների վրա դրանց արդյունարար ազդեցությունից։ Առնչակից ռեսուրսների սեփականատերը մի օր հանկարծ նկատում է, որ իր սեփականության արժեքը կտրուկ եւ զգալիորեն աճել է։ Եւ հակառակը՝ եթե սպառողի գնահատումը թեքվի հակառակ ուղղությամբ, շուկայական գները կարող են նույնքան անսպասելի եւ կտրուկ անկում ունենալ՝ առաջ բերելով «քամու տարած» գերկորուստներ համապատասխան ռեսուրսների սեփականատերերի համար։

 

Անսպասելի գերշահույթն ու գերվնասը սոսկ ընդգծում են արտադրական գործունեության ռիսկերը, որ առաջ են գալիս սպառողների արժեւորման փոփոխություններից։ Թեեւ ձեռնարկատերը փորձում է հաշվարկել գալիք շուկայական դրությունը, նա ամենիմաց չէ։ Ուստի, ապագա գների թերագնահատումը կարող է հանգեցնել ավելի մեծ շահույթի, քան սպասվում էր գործարար որոշման ընդունումից առաջ։

 

Վստահելի ուղեվար

Միեւնույն ժամանակ, բարձր շահույթը դառնում է նաեւ նոր մրցակցության ներհոսքի մագնիս։ Շահույթի եւ վնասի համակարգն իբրեւ ուղեվար ունենալով՝ մրցակից ձեռներեցները որոշում են, թե ռեսուրսներն ինչպես են ուղղորդվելու ապագա սպառմանը։ Նախանշվող շահութաբերությունն իր կողմն է ձգում ձեռներեցների արտադրողական կապիտալը, սակայն վերջնական շահույթը որոշվում է սպառողների գործողությունների արդյունքում։ Վերջիններիս կարիքները գնահատելու՝ ձեռներեցի խորաթափանցությունը որոշիչ դեր ունի նրա կողմից ապագա շահույթ կամ վնաս գոյացնելու գործում։

 

Սահուն աշխատող շուկայի էական գործոններից մյուսը մեծապես պախարակված ու հանիրավի զրպարտված սպեկուլյանտն է։ Իբրեւ ձեռներեց՝ նա գործում է սպառողների արժեքային փոփոխություններին ընդառաջ։ Նրա կողմից ռեսուրսների առքուվաճառքը կարգաբերում է շուկան՝ նվազեցնելով գների անկայուն տատանումները, եւ արդյունքում՝ ցածր պահելով օգուտի ու վնասի ահագնությունն ու խստությունը։ Սպեկուլյանտի ճշգրիտ կանխատեսումը մեղմում է ինչպես ռեսուրսների գնորոշման սխալները, այնպես էլ սպառողների փոփոխական ճաշակին ի պատասխան գոյացող արդյունարար մեծ շահույթները կամ վնասները։ Հասկանալով, ահա, որ օգուտի եւ վնասի հիմքը սպառողի գործողություններն են՝ միանգամայն անտեղի է շահույթ կոչվածը որակել «արդար», «նորմալ», «ավելորդ» եւ նման այլ ածականներով։

 

Առկա ռեսուրսներն ապագա գործածությանն ուղղորդելու ձեւերի եւ հնարավորությունների վերաբերյալ ձեռներեցների որոշումները կայացվում են ապագայի շուկայում սպառողների քայլերը մեկնաբանելու հիման վրա։ Շահույթն ու վնասը ձեռներեցին վերադարձնելով՝ սպառողը մշտապես ազդակներ է հղում շուկայի արտադրողներին առ այն, թե ինչպես ուղղորդել սուղ ռեսուրսները սպառողի կարիքների լավագույն բավարարմանը։ Ձեռներեցի եւ սպառողի միջեւ այս հարաբերությունը բավականին նման է չեղյալ ճանաչելի խնամառությանը։ Խնամառու-ձեռներեցը ռեսուրսները հատկացնում է հօգուտ խնամատու-սպառողի՝ փոխհարաբերություն, որը հավերժացվում է շահույթով կամ չեղյալ ճանաչվում վնասով։ Շահույթի եւ վնասի ազդանշանային համակարգի միջոցով սպառողը ղեկավարում եւ ուղղորդում է արտադրողին։

 

Գործարարության խթանը շահույթ ստանալու գայթակղությունն է։ Գալիք շուկայական դրության վերաբերյալ գործարար որոշումների կայացմամբ՝ ռեսուրսները շարունակաբար ուղղորդվում են խոստումնալից շահագործման։ Նախնական որոշման հիմնավորությունն արտացոլվում է ձեռնարկման բերած շահույթի կամ վնասի տեսքով։ Եթե չլիներ նախնական որոշման հիմնավորվածությունն ապագա շահույթով հաստատելու հեռանկարը, չէր ձեռնարկվի եւ ոչ մի արտադրական գործունեություն, չէր լուծվի ռեսուրսների տարաբաշխման հարցը, շուկայում չէր լինի որեւէ արձագանք սպառողի արտահայտած ցանկություններին եւ, ի վերջո, շուկան կվերածվեր քաոսի։

 

Գլխավորը սեփականության իրավունքի հարցն է

Չափից մեծ շահույթի կամ գերշահույթի գաղափարը պարուրող հակասականության բուն արմատները հասնում են այն խնդրին, թե ով պետք է լինի շուկայական գների ապագա չկանխատեսված փոփոխությունների շահառուն։ Եւ դրանում հիմնարար դեր ունի սեփականության իրավունքի հարցը։ Ազատ շուկայական համակարգում ձեռներեցը ռիսկի է ենթարկում իր սեփականությունը, երբ ապագա շահույթի հույսով այն ներդնում է արտադրության մեջ։ Եթե ապացուցվի սպառողների ապագա պահանջարկի մասին իր դատողության ճշմարտացիությունը, նրա սեփականության արժեքը կաճի՝ բերելով շահույթ։ Ստացվում է, որ ձեռքբերված օգուտի չափը որոշում է սպառողը։ Մասնավոր սեփականության շուկայական համակարգում, ուրեմն, օգուտը պիտի բաժին հասնի սեփականատիրոջը։ Նույնաբար, նրա ուսերին կբարդվի նաեւ անսպասելի գերվնասի ամբողջ բեռը։ Եթե իր սեփականությունը մարդն ուղղում է մի գործունեության, որը հետագայում մերժվում է սպառողների փոփոխված արժեքների պատճառով, ապա սեփական սխալական որոշման պատասխանատուն մնում է նույն այդ ձեռներեցը։ Սպառողի կողմից գնում կատարելու հարցում հանկարծակի ձեռնպահությունն անկում է հարուցում գործարարի սեփականության արժեքում՝ պատճառելով վնաս։ Այսինքն, շուկայական այս համակարգում ձեռներեցն իր սեփականությունը պարտադիր կերպով ենթարկում է ռիսկի, իսկ արդյունքը լինում է կա՛մ օգուտը, կա՛մ վնասը, որը գոյանում է ըստ սպառողի ճաշակի փոփոխության։

 

Բացահայտ սխալ է, ուստի, այն պատկերացումը, իբր անսպասելի գերշահույթը գոյանում է ի հաշիվ կամ ի վնաս ուրիշի։ Այն գոյանում է միեւնույն ուժից, որը կարող է նաեւ անսպասելի գերվնաս հարուցել։ Եւ այդ ուժը սպառողի արժեւորման փոփոխակիությունն է։ Առհասարակ, անսպասելիությունը ապագային ներհատուկ անորոշության արդյունքն է, եւ դրա պտուղները պետք է բաժին հասնեն միայն սեփականատերերին, որոնք էլ ենթարկում են իրենց ունեցվածքը արտադրության ռիսկերին։

 

Շահույթն ու վնասը բխում են սպառողի արժեքների փոփոխությունից

Հասկանալով, որ շահույթն ու վնասը բխում են սպառողի արժեքների փոփոխությունից՝ ակնհայտ է դառնում նաեւ, որ անսպասելի գերշահույթը կամ գերվնասը վերացնելն անհնարին է։ Սխալականությունն ու փոփոխությունը մեր էության մի մասն են, եւ դրանք անխուսափելի են դարձնում թե՛ մեծ սխալները, թե՛ հսկայական փոփոխությունները։ Ձեռներեցին զրկելով սխալի կամ փոփոխության հետեւանքով գոյացող օգուտից կամ վնասից՝ մենք չենք վերացնի օգուտը կամ վնասը ինքնին, այլ կվերացնենք ձեռներեցին՝ խախտելով շուկան եւ, ի վերջո, բոլորին թողնելով պետական վերահսկողության հարկադրանքի ներքո։

 

Քանի դեռ սպառողները շարունակեն իրենց փոփոխվող արժեքներն արտահայտել շուկայում, շահույթը, սպասված թե ոչ, շարունակելու է նյութականանալ։ Միակ հարցն այն է, թե արդյոք ձեռներեցի սեփականության արժեքի աճը պետք է բաժին հասնի սեփականատիրո՞ջը, թե՞ որեւէ ուրիշի։ Երբ պետությունը փորձում է իրեն կարգել գերշահույթի շահառու, դրանով միմիայն խախտում ու խզում է շուկայի արտադրողական գործընթացները՝ խոչընդոտելով առաջարկի ու պահանջարկի բնական ճշգրտման ազատ շուկայական գործընթացը։ Արդյունքում, հետզհետե խորանում է հավասարակշռության սկսված ապակայունացումը։ Ավելին արտադրելու՝ սպառողի հղած հրատապ ազդակը, որն էլ հենց գերշահույթի բուն էությունն է, չի հասնում արտադրողի ականջին եւ չի մղում նրան գործի, քանի որ նրա դիմաց շուկան փակ է այլեւս։ Դա բերում է ներգրավված ռեսուրսների գներիի հետագա անխուսափելի աճին։ Այսպիսով, գերշահույթի բռնագրավումը ոչ միայն հակարդյունավետ է, այլեւ սպառողին զրկում է անկախությունից հասարակության կառուցման գործում։

 

Եթե անձն իբրեւ սպառող պիտի պահպանի իր անհատական ազատությունը, եթե պիտի մնա ինքնիշխան ուժ հասարակության կառուցման գործում, ապա նա պետք է ազատորեն կարողանա իր փոփոխվող արժեքները լիովին արտացոլել շուկայական գնում։ Իսկ սրա համար անհրաժեշտ է, որ շահույթի եւ վնասի ազդանշանը մնա միջամտությունից զերծ, քանի որ դա միակ ազդակն է, որին ձեռներեցը կարող է արձագանքել ողջամտորեն եւ ըստ էության։

 

Թարգմանիչ` Վազգեն Ղազարյան

Դիտվել է՝ * անգամ

Լրահոս

  • 2021-06-25
  • Տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը՝ 4,3%
  • 2021-06-24
  • Կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների չեզոքացման 23-րդ միջոցառման շրջանակում աջակցությունը կշարունակվի
  • 2021-06-24
  • «Արտեկ փովեր սիստեմա» ընկերությունը «Ալյանս» ԱՏԳ-ում կիրականացնի անօդաչու թռչող սարքերի արտադրության գործունեություն
  • 2021-06-23
  • Հունվար-ապրիլին արտերկրից Հայաստան դրամական փոխանցումները 29.1%-ով աճել են
  • 2021-06-22
  • Տեղաբաշխվել են պետական կարճաժամկետ պարտատոմսեր
  • 2021-06-22
  • Մայիսին՝ ապրիլի համեմատ, գրանցված աշխատատեղերն ավելացել են շուրջ 8.5 հազարով
  • 2021-06-18
  • 4.1 մլրդ դրամի գերավճարի գումարները վերադարձվել են 29 306 հարկ վճարողներին
  • 2021-06-18
  • Հայաստան զբոսաշրջային այցելությունները ապրիլ ամսին կազմել են 41,881, իսկ մայիսին՝ 52,908
  • 2021-06-17
  • ԱԺ Ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովն ամփոփել է աշխատանքները
  • 2021-06-16
  • ԿԲ-ը վերանայել է գնահատականը, կանխատեսում է 4.6 տոկոս տնտեսական աճ
  • 2021-06-15
  • Արտաքին հատվածից ՀՀ տնտեսության վրա ակնկալում է էական գնաճային ազդեցություն
  • 2021-06-15
  • Վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը բարձրացվել է 0.5 տոկոսային կետով
  • 2021-06-14
  • Կապի ոլորտում փորձ է արվում ներդնել շարժական կապի լայնաշերտ 5G տեխնոլոգիաները
  • 2021-06-10
  • Համաշխարհային բանկը 2021թ․ Հայաստանում կանխատեսում է 3.4% տնտեսական աճ
  • 2021-06-09
  • Համաշխարհային բանկը գլոբալ տնտեսության համար 5,6% աճ է կանխատեսում
  • 2021-06-04
  • Սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը կազմել է 5.9%
  • 2021-06-03
  • Կառավարությունն ընդունել է ՀՀ-ից մի շարք ապրանքների արտահանման ժամանակավոր արգելք կիրառելու մասին որոշում
  • 2021-06-03
  • Գործադիրը հաստատել է ՀՀ-ում ինտենսիվ այգեգործության զարգացման ծրագիրը
  • 2021-06-02
  • Քննարկվել են տնտեսական ոլորտին վերաբերող տարեկան կատարողականները
  • 2021-06-01
  • 2020թ. պետական բյուջեի կատարման մասին տարեկան հաշվետվության քննարկումներ ԱԺ-ում
  • 2021-06-01
  • 2021թ. 5 ամիսներին ՊԵԿ-ն ապահովել է 618.4 մլրդ դրամ հարկային եկամուտ
  • 2021-06-01
  • Սոցիալական պաշտպանության համակարգի ախտորոշումը և ՔՈՎԻԴ-19-ի ազդեցությունը ՀՀ տնային տնտեսությունների վրա
  • 2021-05-31
  • ՕECD-ն զգուշացնում է գլոբալ տնտեսության անհավասարաչափ վերականգնման մասին
  • 2021-05-31
  • Տեղի ունեցել ՀՀ-ում Ֆինանսական կրթման ազգային ծրագրի մշակման և իրագործման հանձնաժողովի 17-րդ նիստը
  • 2021-05-31
  • Անշարժ գույքի շուկան դեռևս չի վերադարձել նախաքովիդյան վիճակին
  • 2021-05-26
  • Ուղեցույցներ ու իրազեկման թերթիկներ` տնտեսվարողների համար
  • 2021-05-25
  • Տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը՝ 2,6%
  • 2021-05-25
  • Տեղաբաշխվել են պետական կարճաժամկետ պարտատոմսեր` 1 մլրդ դրամ ծավալով
  • 2021-05-24
  • 2021թ․ 1-ին եռամսյակում ՀՆԱ-ի աճը կազմել է – 3,3%
  • 2021-05-24
  • Մայիսի 24-ին կտեղաբաշխվեն պետական պարտատոմսեր․ ՀՀ ՖՆ
  • 2021-05-20
  • Նախագիծ անշարժ գույքի կառուցապատմամբ զբաղվող տնտեսավարող սուբյեկտների մոտ ԱԱՀ-ի և շահութահարկի մասով առաջացած խնդիրների լուծման համար
  • 2021-05-20
  • Պարզեցվել է տնտեսվարողներին անցումային գերավճարների վերադարձման կարգը
  • 2021-05-20
  • Հայաստանի բանկերի միությունն ամփոփել է համակարգի առաջին եռամսյակի ցուցանիշները
  • 2021-05-19
  • ԿԲ-ը հրապարակել է 2021թ. մայիսի 4-ի վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի արձանագրությունը
  • 2021-05-18
  • 2020թ․ առաջին երեք եռամսյակում ԿԲ-ն վարել է խթանող դրամավարկային քաղաքականություն
  • 2021-05-18
  • Տրանսֆերային գնագոյացման կարգավորումները՝ հարկային կարգապահության բարելավման միջոց
  • 2021-05-13
  • Գործադիրը հաստատել է ոռոգման համակարգի ֆինանսական առողջացման աջակցության 2021 թվականի ծրագիրը
  • 2021-05-13
  • Մարզպետարաններին կտրամադրվեն լրացուցիչ սուբվենցիաներ
  • 2021-05-13
  • Գիտաշխատողների աշխատավարձերն աստիճանաբար կբարձրանան
  • 2021-05-12
  • Տարեվերջին գնաճային ճնշումը Հայաստանում կթուլանա․ ԵԱԶԲ
  • 2021-05-11
  • Բնակչության ծերացումը կնվազեցնի գլոբալ տնտեսական աճը․ Moody’s
  • 2021-05-10
  • Գարնանացան հացահատիկային, հատիկաընդեղեն և կերային մշակաբույսերի արտադրության խթանման պետական աջակցության ծրագիր
  • 2021-05-07
  • ՊԵԿ-ը հրապարակել է զբոսաշրջության և առևտրական գործունեության վերաբերյալ հարկային ուղեցույցներ
  • 2021-05-07
  • Պարենային ապրանքների համաշխարհային գների աճը ապրիլին շարունակվել է
  • 2021-05-07
  • ԱՄՆ-ից սկսել են ավելի շատ փող ուղարկել Հայաստան
  • 2021-05-06
  • Օտարերկրյա ուղղակի ներդրումներն աշխարհում հակառեկորդ են սահմանել
  • 2021-05-05
  • Սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը կազմել է 6.2%
  • 2021-05-04
  • Զբոսաշրջության ոլորտի առավել ճշգրիտ վիճակագրական տվյալների հավաքագրում՝ ՍԷԿՏ համակարգի բարելավման միջոցով
  • 2021-05-04
  • 12-ամսյա բնականոն գնաճը ևս արագացել է՝ մարտի վերջին կազմելով 6.6%։
  • 2021-05-04
  • 2020-ին Հայաստանում անկանխիկ գործարքների ծավալը 37%-ով ավելացել է
  • 2021-05-04
  • Վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը բարձրացվել է 0.5 տոկոսային կետով
  • 2021-05-04
  • ԵՄ երկրներում գրեթե 7 միլիոն աշխատատեղ է կրճատվել օդային ուղևորափոխադրումների դադարեցման պատճառով
  • 2021-05-03
  • Արցախում նվազագույն սպառողական զամբյուղի արժեքն աճել է
  • 2021-04-30
  • Մեկնարկել է «Ապագա Հայկականը» հանրային նախաձեռնությունը
  • 2021-04-28
  • 2021 թվականին ՀԿԵ-ն հիմնանորոգելու է 9,5 կմ երկաթուղային գծեր
  • 2021-04-27
  • Քննարկվել են Կառավարության առաջիկա քայլերը պետական պարտքի նվազեցման ուղղությամբ
  • 2021-04-27
  • ՊԵԿ-ն աջակցության ծրագրերի շրջանակում շուրջ 9 մլրդ դրամ է բաշխել տնտեսվարողներին
  • 2021-04-27
  • 2020թ. բյուջեի կատարման տարեկան հաշվետվությունը կառավարությունը խորհրդարան կներկայացնի մինչև մայիսի 1-ը
  • 2021-04-27
  • Քննարկվեցին փողերի լվացման և ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարին առնչվող հարցեր
  • 2021-04-26
  • Տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը (2021թ․ հունվար-մարտ)՝ – 2,0%
  • 2021-04-23
  • ՎԶԵԲ-ը կաջակցի Հայաստանի ֆոնդային բորսային` մշակելու կապիտալի շուկայի զարգացման ռազմավարությունը
  • 2021-04-22
  • 6 ամսով երկարացվել է ժամանակավորապես ներմուծված ավտոմեքենաների՝ ԵԱՏՄ տարածքում մնալու ժամկետը
  • 2021-04-21
  • Համավարակից վերականգնումը կլիմայի փոփոխությանն ուղղված գործողություններին թափ հաղորդելու հնարավորություն
  • 2021-04-21
  • 2020թ. մարտի համեմատ եկամուտ ապահոված աշխատատեղերի քանակն ավելացել է շուրջ 2500-ով
  • 2021-04-21
  • Ապրիլի 19-ին տեղաբաշխվել են պարտատոմսեր
  • 2021-04-21
  • PwC-ն կազմել է ԿԲ թվային արժույթների գլոբալ վարկանիշը
  • 2021-04-21
  • Եկամտային հարկի գումարների վերադարձման դիմումներն անհրաժեշտ է ուղարկել էլեկտրոնային եղանակով
  • 2021-04-20
  • 2021թ․ 1-ին եռամսյակի ՏՏ ոլորտի խոշոր հարկ վճարողները
  • 2021-04-15
  • 2021թ. առաջին եռամսյակում 1000 խոշոր հարկ վճարողները
  • 2021-04-14
  • Շուրջ 4.7 մլրդ դրամ կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքների չեզոքացման 23-րդ միջոցառման շահառուներին
  • 2021-04-13
  • ՀՀ 2021թ․ թողարկված եվրապարտատոմսերը սկսել են շրջանառվել Հայաստանի ֆոնդային բորսայում
  • 2021-04-12
  • 2020թ․ ավանդներն ավելացել են 101 մլրդ դրամով կամ 2.9%-ով
  • 2021-04-09
  • Աշխատանքի առցանց հայտարարությունների վերլուծություն
  • 2021-04-09
  • Evocabank-ի պարտատոմսերը ցուցակվել են Հայաստանի ֆոնդային բորսայում
  • 2021-04-08
  • Գիտատեխնիկական ծրագրերի իրականացման համար կտրամադրվի հավելյալ գումար
  • 2021-04-08
  • ՀՀ կենտրոնական բանկը ՀՀ արտարժութային շուկայում կիրականացնի գործառնություններ
  • 2021-04-07
  • 2021թ․ ապրիլի 1-ի դրությամբ ավելացել է միկրոձեռնարկատերերի քանակը
  • 2021-04-07
  • Բեռնափոխադրումների անկում և ուղևորափոխադրումների աճ 2021թ․ առաջին եռամսյակում
  • 2021-04-07
  • 2020թ․-ին վճարային քարտերով գործարքների ծավալը 2019թ․-ի համեմատ ավելացել է 16.4%-ով
  • 2021-04-05
  • Սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը կազմել է 5.8%

    Ամենաընթերցված

    7 օր 30 օր