Նվազագույն աշխատավարձը քաղաքական կեղծիք է, որն իրականում
վնասում է աղքատներին և ցածր որակավորում ունեցող աշխատողներին։
Ազատ շուկայական տնտեսությունում սպառողներին առաջարկվող յուրաքանչյուր ապրանքի կամ ծառայության գին պետք է որոշվի բացառապես շուկայական առաջարկի և պահանջարկի հիման վրա։ Աշխատանքի շուկայում ևս աշխատանքի վարձատրության գինը՝ աշխատավարձը, պետք է որոշվի աշխատանքի առաջարկով և պահանջարկով։ Սակայն իրականում լիովին ազատ շուկայական տնտեսություն գոյություն չունի, քանի որ պետությունները շարունակում են ակտիվ միջամտել տնտեսական կյանքին։ Պետական միջամտության օրինակ է նվազագույն աշխատավարձի մասին օրենքի առկայությունը։ Պետական քաղաքականությունը միշտ անտեսում է այս կամ այն ապրանքի կամ ծառայության ինքնարժեքը ձևավորող գործոնների արժեքները։ Այդ գործոններից է աշխատուժը, որը հաճախ ինքնարժեքում ամենամեծ տեսակարար կշիռն ունի։ Առևտրային կազմակերպությունների գլխավոր նպատակը շահույթի աճն է, բայց դրան հասնելու համար աշխատուժի ծախսն այլևս տրված մեծություն չէ։ Այդ իսկ պատճառով ձեռնարկատերերի համար մեծ պատասխանատվություն է որոշել ապագայում աճն ապահովել նոր աշխատող վարձելով, թե այլ միջոցներով։
Նվազագույն աշխատավարձը երբեք սոցիալական հավասարություն ապահովող միջոց չի եղել։ Այսօր այն դարձել է քաղաքական կոշտ գործիք, քանի որ դրա յուրաքանչյուր բարձրացում իրականում վնասում է բնակչության այն հատվածին, որն ամենաշատն օգնության կարիք ունի՝ հատկապես երիտասարդներին, սկսնակ աշխատողներին և դեռահասներին։ Հիմնական պատճառն այն է, որ տասնամյակներ շարունակ գործատուները կարողացել են վերահսկել աշխատավարձի աճի ազդեցությունը՝ տարբեր կազմակերպչական քայլերով սահմանափակելով սկսնակ աշխատողների համար նախատեսված աշխատատեղերը։ Բայց այսօր տեխնոլոգիական առաջընթացը բոլոր գործատուներին հնարավորություն է տվել ամբողջությամբ հրաժարվել նման աշխատատեղերից՝ հարկային պարտավորություններ չառաջացնող, ոչ ծախսատար, նորարական սարքավորումների և ծրագրերի միջոցով։
Ըստ Ջ․ Բլեսինգեյմի՝ Forbes.com կայքում հրապարակված «Ժամանակն է նվազագույն աշխատավարձի մասին ասել ճշմարտությունը» հոդվածի՝ վերջերս գործատուների շրջանում իրականացված երկու առցանց հարցումների արդյունքները ցույց են տվել, թե ինչպես են նրանք վերաբերում նվազագույն աշխատավարձի մասին օրենքի առկայությանը և դրա փոփոխություններին։ Հարցին, թե ինչ կարծիք ունեն նվազագույն աշխատավարձի մասին, փոքր ձեռնարկությունների սեփականատերերի 82 տոկոսը պատասխանել է, որ դեմ է պետության կողմից աշխատավարձի նվազագույն շեմի սահմանմանը։ Բայց երբ հարցրել են, թե նվազագույն աշխատավարձի բարձրացումն ինչ ազդեցություն կունենա նրանց ձեռնարկատիրական գործունեության վրա, ապա նրանց 76 տոկոսը պատասխանել է, որ ոչ մի ազդեցություն չի ունենա։ Մտահոգության բացակայության պատճառն այն է, որ կամ նրանք արդեն վճարում են նվազագույն շեմից ավելի բարձր կամ հնարավորություն ունեն օրինական ճանապարհով չեզոքացնել այդ լրացուցիչ ծախսը՝ ի վնաս քիչ մասնագիտացված աշխատողների։
Տնտեսական հետազոտողներ Ա․ Կիմն ու Թ․ Քեյնը heritage.org կայքում նվազագույն աշխատավարձի մասին գրում են, որ այն սահմանափակում է տնտեսական ազատությունը՝ երկիրը դարձնելով քիչ մրցունակ՝ մասնավորապես աշխատուժի գնի տեսանկյունից։ Նրանք նաև նշում են, որ այս ուղղությամբ ԱՄՆ-ի Տնտեսական հետազոտությունների ազգային բյուրոյի կողմից 1900-ական թվականներից մինչ օրս ուսումնասիրված մոտ 90 էմպիրիկ մոդելների 2/3-րդը փաստում է, որ նվազագույն աշխատավարձի բարձրացման ազդեցությունը բացասական է․ աշխատավարձի նվազագույն շեմի բարձրացման հետևանքով ավելանում է հատկապես ցածր որակավորում ունեցող աշխատուժի գործազրկությունը։
Այսօր աշխարհի երկրների ավելի քան 90 տոկոսն ունի նվազագույն աշխատավարձի մասին օրենք։ Իսկ օրինակ՝ Շվեդիայի, Նորվեգիայի, Դանիայի, Սինգապուրի, Հոնկոնգի և Ավստրիայի նման զարգացած տնտեսություն ունեցող երկրներում չկան նվազագույն աշխատավարձի օրենսդարական կարգավորումներ, և այս երկրներում գործազրկության մակարդակը բավականին ցածր է, իսկ միջին աշխատավարձը՝ բարձր։
Այն, որ նվազագույն աշխատավարձի բարձրացումը հանգեցնում է գործազրկության ավելացմանը, չի նշանակում, որ դրա աճը չի խթանում տնտեսությունը․ աշխատավարձի աճը պետք է տեղի ունենա ոչ թե օրենսդրական փոփոխության արդյունքում, այլ արտադրողականության բարձրացմամբ պայմանավորված։